Οστεοπόρωση: Όλα Αυτά Που Πρέπει Να Γνωρίζετε
Τι είναι η Οστεοπόρωση;
Η οστεοπόρωση αποτελεί μια χρόνια διαταραχή η οποία αφορά τον μεταβολισμό των οστών. Κατά την πάθηση αυτή μειώνεται σταδιακά τόσο η πυκνότητα όσο και η ποιότητα των οστών. Ως αποτέλεσμα της μείωσης αυτής, τα οστά γίνονται πιο εύθραυστα και λιγότερο ανθεκτικά και, εφόσον χάνουν σταδιακά την ελαστικότητα και τη δύναμή τους, ο κίνδυνος πρόκλησης καταγμάτων αυξάνεται σημαντικά, ακόμη και μετά από μικρούς τραυματισμούς ή απλές καθημερινές κινήσεις.
Η οστεοπόρωση συνήθως εξελίσσεται αργά και χωρίς έντονα συμπτώματα στα αρχικά στάδια, γι’ αυτό και συχνά ονομάζεται “σιωπηλή ασθένεια”. Για τον λόγο αυτό, η πρόληψη και η έγκαιρη διάγνωση είναι καθοριστικές για την αποφυγή σοβαρών καταγμάτων και επιπλοκών.
Τα τελευταία χρόνια, η οστεοπόρωση έχει αναγνωριστεί διεθνώς ως σημαντικό πρόβλημα δημόσιας υγείας, με την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας να την κατατάσσει στις κύριες παθήσεις οι οποίες απαιτούν πρόληψη και έγκαιρη διάγνωση. Στην αυξημένη εμφάνισή της συμβάλλουν τόσο η επιμήκυνση του προσδόκιμου ζωής όσο και οι σύγχρονες συνθήκες διαβίωσης, ιδιαίτερα στα μεγάλα αστικά κέντρα.
Πού Οφείλεται - Αίτια
Η οστεοπόρωση μπορεί να προκύψει για διάφορους λόγους. Στα κύρια αίτια - παράγοντες κινδύνου ανήκουν τα εξής:
- Ηλικία: Με την πάροδο των ετών, η οστική πυκνότητα μειώνεται φυσιολογικά, αυξάνοντας τον κίνδυνο οστεοπόρωσης.
- Φύλο: Οι γυναίκες παρουσιάζουν υψηλότερο κίνδυνο, ιδιαίτερα μετά την εμμηνόπαυση, λόγω της μείωσης των επιπέδων οιστρογόνων.
- Κληρονομικότητα: Το ιστορικό οστεοπόρωσης ή καταγμάτων σε συγγενείς αυξάνει την πιθανότητα εμφάνισης της νόσου.
- Διατροφή: Η έλλειψη ασβεστίου και βιταμίνης D επηρεάζει την αντοχή των οστών.
- Κακή φυσική κατάσταση: Η έλλειψη άσκησης, ιδιαίτερα ασκήσεων που ενδυναμώνουν τα οστά, συμβάλλει στη μείωσης της οστικής μάζας.
- Ιατρικά αίτια: Χρόνιες παθήσεις όπως ο υπερθυρεοειδισμός, η ρευματοειδής αρθρίτιδα ή η φαρμακευτική αγωγή με κορτικοστεροειδή αποτελούν προδιαθεσικούς παράγοντες στην περίπτωση της οστεοπόρωσης.
Συμπτώματα Οστεοπόρωσης
Στα αρχικά στάδια, η οστεοπόρωση συνήθως δεν προκαλεί εμφανή συμπτώματα. Ωστόσο, καθώς η νόσος εξελίσσεται, μπορεί να παρατηρηθεί:
- Πόνος στη μέση ή τη σπονδυλική στήλη λόγω μικροκαταγμάτων των σπονδύλων
- Μείωση του ύψους με την πάροδο του χρόνου
- Καμπούριασμα ή κύφωση
- Εύκολη πρόκληση καταγμάτων ακόμα και μετά από μικρούς τραυματισμούς, ειδικά σε ισχία, καρπούς ή σπονδύλους
- Μειωμένη κινητικότητα και δυσκολία σε καθημερινές δραστηριότητες
Η προχωρημένη οστεοπόρωση χαρακτηρίζεται από έντονα συμπτώματα και συχνά επώδυνα κατάγματα, τα οποία επηρεάζουν σημαντικά την ποιότητα ζωής.
Διάγνωση - Εξετάσεις για Οστεοπόρωση
Η έγκαιρη διάγνωση είναι κρίσιμη για να αποφευχθεί η εξέλιξη σε βαριά οστεοπόρωση. Η διάγνωση της οστεοπόρωσης βασίζεται κυρίως στη μέτρηση οστικής πυκνότητας, μιας μη επεμβατικής εξέτασης μέσω της οποίας αξιολογείται η μάζα και η αντοχή των οστών. Επιπλέον, πραγματοποιείται γενική αίματος για έλεγχο πιθανής αναιμίας και ελέγχονται τα εξής:
- Ηπατικά ένζυμα
- Ορμόνες θυρεοειδούς αδένα
- Βιταμίνη D (ολική 25-υδροξυ-D3)
- Ηλεκτροφόρηση πρωτεϊνών ορού
- Ασβέστιο και κρεατινίνη σε ούρα 24ώρου
- Παραθορμόνη (PTH)
- Τεστοστερόνη και γοναδοτροπίνες
Σε τι γιατρό να πάω για Οστεοπόρωση
Υπάρχουν διάφορες ιατρικές ειδικότητες οι οποίες είναι κατάλληλες για την αξιολόγηση και τη θεραπεία της οστεοπόρωσης. Ωστόσο, είναι σημαντικό να επιλέξετε έναν γιατρό ο οποίος διαθέτει εξειδίκευση και εμπειρία σε περιπτώσεις ασθενών με οστεοπόρωση. Ο θεράποντας γιατρός σας μπορεί να είναι:
- Γενικός γιατρός ή παθολόγος: Μπορεί να εκτιμήσει τον αρχικό κίνδυνο και να παραπέμψει σε ειδικό για περαιτέρω έλεγχο.
- Ενδοκρινολόγος: Εξειδικεύεται στις ορμονικές διαταραχές που επηρεάζουν τα οστά και μπορεί να σχεδιάσει θεραπευτική αγωγή.
- Ρευματολόγος: Ιδιαίτερα σε περιστατικά ασθενών με οστεοπόρωση που σχετίζεται με ρευματικά νοσήματα ή χρόνιες φλεγμονές.
- Ορθοπαιδικός: Ειδικά για περιπτώσεις προχωρημένης οστεοπόρωσης με κατάγματα ή ανάγκη χειρουργικής παρέμβασης.
Ποιές είναι οι φυσιολογικές τιμές;
Οι φυσιολογικές τιμές της οστικής πυκνότητας μετρούνται μέσω DXA και εκφράζονται ως T-score. Έτσι, προκύπτουν τα εξής:
- T-score ≥ -1: Φυσιολογική οστική πυκνότητα
- T-score μεταξύ -1 και -2,5: Οστεοπενία (χαμηλή οστική μάζα, προδιάθεση για οστεοπόρωση)
- T-score ≤ -2,5: Οστεοπόρωση
Η ερμηνεία των τιμών γίνεται σε συνδυασμό με την ηλικία και το φύλο του ασθενή, καθώς και με το αν υπάρχει ιστορικό καταγμάτων και άλλοι παράγοντες κινδύνου. Με τον τρόπο αυτό, μπορεί να καθοριστεί η κατάλληλη και πάντα εξατομικευμένη θεραπεία, καθώς και να δοθούν στοχευμένες συμβουλές για την πρόληψη της οστεοπόρωσης.
Η οστεοπόρωση είναι μια σοβαρή αλλά αντιμετωπίσιμη πάθηση, η οποία μπορεί να προβλεφθεί. Η έγκαιρη διάγνωση μέσω της εξέτασης της οστικής μάζας και η σωστή επιλογή γιατρού μπορούν να μειώσουν σημαντικά τον κίνδυνο καταγμάτων και να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής, ακόμη και σε περιπτώσεις προχωρημένης ή βαριάς οστεοπόρωσης.
Επικοινωνήστε με το Διαγνωστικό Κέντρο BIOMEDICA ΑΘΗΝΩΝ (Νέο Ηράκλειο), μέσω τηλεφώνου ή συμπληρώνοντας τη φόρμα επικοινωνίας, και κλείστε ραντεβού προκειμένου να πραγματοποιήσετε τις απαραίτητες διαγνωστικές εξετάσεις για την οστεοπόρωση!
